25 września w auli Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie odbyła się konferencja, której organizatorem był Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie we współpracy z Wojewódzkimi Urzędami Pracy z Gdańska, Olsztyna, Opola oraz Organizacją Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Partnerem wydarzenia było Centrum Ewaluacji i Polityk Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Organizatorzy wydarzenia zaprezentowali raport końcowy z projektu „Rozwój usług publicznych służb zatrudnienia dla osób biernych zawodowo w Polsce”.
Niskie bezrobocie i kurcząca się siła robocza mobilizuje działania Polski w kierunku zaangażowania potencjalnie milionów osób biernych zawodowo, aby zapobiec pogłębiającym się problemom w rekrutacji pracowników.
Prognozy demograficzne wskazują, że niedobory siły roboczej będą się nasilały, ponieważ liczba osób w wieku 15-64 lata ma spaść z 24,8 mln w 2024 roku do 19,8 mln w 2050 roku. Zwiększenie aktywności zawodowej poprzez zaktywizowanie części z 4,9 mln osób w wieku produkcyjnym, które pozostają bierne zawodowo, stało się priorytetem na rynku pracy.
Reforma legislacyjna z 2025 roku rozszerzyła mandat publicznych służb zatrudnienia o wsparcie osób biernych zawodowo. Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia zobowiązuje urzędy pracy do aktywnego docierania do osób biernych zawodowo i udzielania im wsparcia, zapewniając im dostęp do usług i programów aktywizacyjnych.
Wejście w życie nowej Ustawy zbiegło się z finałem projektu „Rozwój usług publicznych służb zatrudnienia dla osób biernych zawodowo w Polsce”. To dwuletni projekt badawczy realizowany przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju we współpracy z Komisją Europejską i czterema Wojewódzkimi Urzędami Pracy z Krakowa, Gdańska, Olsztyna, Opola.
Projekt wspiera urzędy pracy poprzez ukierunkowane działania na rzecz rozwoju potencjału instytucjonalnego, w tym poprzez doradztwo w zakresie innowacyjnych strategii angażowania i aktywizacji osób obecnie biernych zawodowo. W oparciu o międzynarodowe dobre praktyki z krajów OECD, projekt opracował szczegółowe rekomendacje dla powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy dotyczące sposobów identyfikacji, dotarcia do i aktywizacji różnych grup osób biernych zawodowo oraz wdrażania tych strategii w kontekście polskim. Rekomendacje zostały opracowane w trzech obszarach:
- Dotarcie i współpraca: Strategie dla PUP i WUP umożliwiające dotarcie do osób biernych zawodowo poprzez wzmocnioną współpracę z organizacjami pozarządowymi, podmiotami ekonomii społecznej oraz instytucjami takimi jak Ośrodki Pomocy Społecznej i Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
- Aktywizacja osób ze złożonymi barierami: Strategie dla PUP mające na celu wsparcie osób z wieloma i trwałymi barierami w zatrudnieniu poprzez dostosowane programy aktywizacyjne oraz współdziałanie z innymi podmiotami rynku pracy.
- Współpraca z pracodawcami: Strategie dla PUP i WUP służące poprawie współpracy z lokalnymi pracodawcami w celu ułatwienia zatrudniania osób z ograniczonym lub brakiem doświadczenia zawodowego.
Co ważne, w projekcie została przygotowana ocena prawna oraz ocena zdolności instytucjonalnej urzędów do ich realizacji. Kolejnym krokiem jest testowania wypracowanych zaleceń w projektach pilotażowych, które mają szasnę rozpocząć się w 2026 roku.
Zachęcamy do zapoznania się raportem zawierającym pełne wyniki projektu na stronie Ocena i rekomendacje: Rozwój publicznych służb zatrudnienia na rzecz osób biernych zawodowo w Polsce.
Projekt „Rozwój usług publicznych służb zatrudnienia dla osób biernych zawodowo w Polsce” był realizowany w latach 2023-2025 z Instrumentu Wsparcia Technicznego Unii Europejskiej.
