We współczesnym świecie o przewadze konkurencyjnej regionu w coraz większym stopniu decydują nie zasoby materialne, ale zasoby wiedzy. Dlatego konieczną staje się popularyzacja idei uczenia się przez całe życie. W dalszej perspektywie warto uczynić z niej priorytet rozwojowy dla regionu. Małopolskie Partnerstwo na rzecz Kształcenia Ustawicznego (MPKU) od lat podejmuje się tego wyzwania.
20 maja 2008 roku 55 instytucji rynku pracy, edukacji i szkoleń podpisało w Krakowie Umowę Partnerską. Instytucje publiczne i prywatne postanowiły mówić jednym głosem w sprawach kluczowych dla uczenia się przez całe życie w Małopolsce. Miały go usłyszeć osoby decydujące o kierunkach polityki dotyczącej kształcenia ustawicznego w regionie. Instytucje chciały przedstawiać własne propozycje zmian w tym obszarze. Zainteresowały się również współpracą na rzecz promowania wśród mieszkańców Małopolski postawy otwartej na edukację.
Marek Nawara, ówczesny marszałek Województwa Małopolskiego, podpisał "Deklarację Województwa Małopolskiego na rzecz Rozwoju Kształcenia Ustawicznego".
Grupy zadaniowe
W latach 2008-2013 MPKU funkcjonowało w oparciu o prace grup zadaniowych. Każda z grup pracowała nad wybranym tematem, a w efekcie tych prac powstały produkty, które są rozwijane w Małopolsce do dziś.
W grupach zadaniowych wypracowano m.in.:
- serwis "Małopolski Pociąg do Kariery" (grupa zadaniowa: Regionalny serwis o usługach edukacyjno-szkoleniowych);
- Małopolskie Standardy Usług Edukacyjno-Szkoleniowych (grupy zadaniowe: Standard usług i ocena jakości usług szkoleniowych, Standardy kompetencyjne profesjonalistów kształcenia przez całe życie);
- wstępne założenia systemu całożyciowego poradnictwa zawodowego w Małopolsce (grupa zadaniowa: Doradztwo edukacyjno-zawodowe);
- pilotażowy projekt potwierdzania kwalifikacji zdobytych drogą nieformalną (grupa zadaniowa: Kształcenie zawodowe na potrzeby lokalnego rynku pracy).
Współpraca
Ważnym elementem działania Partnerstwa jest wymiana wiedzy, doświadczeń oraz dobrych praktyk z instytucjami krajowymi i zagranicznymi. Partnerstwo czerpało doświadczenia i współpracowało między innymi z: Federacją Regionów Europejskich na rzecz Badań nad Edukacją i Kształceniem Ustawicznym (FREREF), Europejskim Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego (CEDEFOP), Pôle Rhône Alpes de l'Orientation (PRAO) czy FOREM (instytucją publicznych służb zatrudnienia w Belgii), a także m.in. z Ministerstwem Edukacji Narodowej, Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Krajowym Ośrodkiem Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Instytutem Badań Edukacyjnych. Dzięki temu Partnerzy mają możliwość śledzić na bieżąco ważne zagadnienia, a często uczestniczyć w ich wypracowaniu. Przykładem mogą być: Krajowe Ramy Kwalifikacji, zmiany w kształceniu dorosłych, jakość szkoleń - Małopolskie Standardy Usług Edukacyjno-Szkoleniowych, badanie losów absolwentów uczelni wyższych czy mikropoświadczenia.
Teraźniejszość
Partnerstwo, jako oddolna inicjatywa instytucji: szkoleniowych, rynku pracy, kultury, organizacji pozarządowych itp., którym zależy na tworzeniu warunków do rozwoju edukacyjno-zawodowego Małopolan, jest jednym z kluczowych elementów powstającego trwałego mechanizmu koordynacji i współpracy w obszarze kształcenia zawodowego, szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie. Przyczyni się to do wzmocnienia dopasowania kształcenia i szkolenia do potrzeb rynku pracy, zmian społecznych zachodzących w regionie takich jak: zielona transformacja, rewolucja cyfrowa, oraz upowszechnianie uczenia się przez całe życie.
W ramach bieżących działań MPKU organizowane są regularnie Poranki Partnerskie. Polegają one na wzajemnym dzieleniu się wiedzą między Partnerami, wymianie doświadczeń, spostrzeżeń i tworzeniu nowych rozwiązań. Poranki organizowane są przez Partnerów lub grupy Partnerów, którzy są ekspertami w danej dziedzinie i mogą tworzyć dobry, merytoryczny kontent. Spotkania często odbywają się w ich siedzibach, stacjonarnie lub hybrydowo, a czasami zupełnie online.
Animowanie Partnerstwa
Obecnie wyzwaniem i jednocześnie ogromną szansą jest dalsze animowanie prac partnerstwa. Spotkania w latach 2023 – 2026 finansowane są w ramach projektu „Zbudowanie systemu koordynacji i monitorowania regionalnych działań na rzecz kształcenia zawodowego, szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie, w tym uczenia się dorosłych" realizowanego w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności – Komponent A „Odporność o konkurencyjność gospodarki", inwestycja A3.1.1 „Wsparcie rozwoju nowoczesnego kształcenia zawodowego, szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie".
W ramach działań związanych z animowaniem MPKU w 2024 roku zrealizowano 17 wydarzeń, w tym:
- 13 Poranków Partnerskich;
- Posiedzenia Rady Programowej;
- Walne Zgromadzenie MPKU (na którym przyjęto sześciu nowych członków oraz przegłosowano także nowy regulamin obowiązujący od 28 lutego 2024 roku);
- Warsztaty dotyczące współpracy Wojewódzkiego Zespołu Koordynacji oraz MPKU;
- Konferencję z cyklu Małopolska Otwarta na Wiedzę.
Wydarzenia te zgromadziły blisko 800 uczestników.
W 2024 roku szczególnego znaczenia nabrały działania związane z upowszechnianiem wiedzy w zakresie wyzwań związanych z zieloną transformacją oraz potrzebami w rozwijaniu zielonych kompetencji w Regionie. Poranki partnerskie, będące efektem wcześniejszych uzgodnień, miały miejsce w czerwcu i wrześniu 2024 roku. Ich celem było:
- przybliżenie tematyki związanej z wymogami w zakresie ESG (działań proekologicznych, społecznej odpowiedzialności i ładu korporacyjnego);
- poszerzenie wiedzy na temat rozumienia i systematyzacji zielonych kompetencji i ich wpływu na wspieranie zrównoważonego rozwoju;
- uzyskanie informacji na temat aktualnych wymagań i rozwiązań na poziomie europejskim, krajowym i regionalnym, w tym w zakresie finansowania projektów edukacyjnych i szkoleniowych, służących zazielenianiu edukacji, wspierających rozwój kadr i procesy zielonej transformacji;
- doskonalenie umiejętności w zakresie identyfikowania zielonych kompetencji i wykorzystania w praktyce ich znaczenia w kształtowaniu oferty edukacyjnej i szkoleniowej, a także planowaniu procesów rekrutacyjnych i zatrudnienia;
- uwrażliwienie na kwestie uniwersalnego, przekrojowego i praktycznego znaczenia zielonych kompetencji.
W październiku 2024 roku odbyła się Konferencja „Małopolska otwarta na zrównoważony rozwój – Gramy w zielone kompetencje!”. W pierwszej części Konferencji zaprezentowany został temat zrównoważonego rozwoju z perspektywy europejskiej i krajowej, z uwzględnieniem szerokiego kontekstu zmiany, obowiązującej legislacji i konsekwencji dla różnych grup odbiorców. W drugiej części odbył się panel dyskusyjny z udziałem przedstawicieli środowisk akademickich, administracji rządowej i samorządowej oraz przedsiębiorców z Małopolski. Poruszał on kwestię zielonych kompetencji, ich rozumienia i znaczenia dla różnych grup interesariuszy.
Plany na 2025 rok
W planach na 2025 rok Rada Programowa zaproponowała kontynuację prac nad zagadnieniami związanymi ze zrównoważonym rozwojem, w tym mapowanie zielonych i cyfrowych inicjatyw oraz projektów. 19 lutego 2025 roku obradowało Walne Zgromadzenie MPKU. Decyzją członków MPKU przyjęto do realizacji Plan Działań na 2025 rok, który przewiduje zaangażowanie Partnerów i współpracę w trzech obszarach tematycznych: Rynek pracy i pracodawcy, Edukacja i uczenie się oraz Poradnictwo zawodowe jako mechanizm wspierający uczenie się przez całe życie. Ponadto, Walne Zgromadzenie MPKU, które odbyło się 19.02.2025 roku, podjęło decyzję o aktualizacji listy członków MPKU, w tym o poszerzeniu grona Partnerów o 7 kandydujących Podmiotów.
